Kan er afgeweken worden van de wachttermijn van 5 jaar na een eerdere herroeping van een collectieve schuldenregeling?

Artikel 1675/2 Ger.W. somt de voorwaarden op om toegelaten te worden tot de collectieve schuldenregeling. Eén van deze voorwaarden luidt:

“de persoon waarvan de minnelijke of gerechtelijk aanzuiveringsprocedure werd herroeping bij toepassing van artikel 1675/15, §1, kan gedurende een periode van vijf jaar te rekenen vanaf de datum van het vonnis van herroeping geen verzoekschrift tot het verkrijgen van een collectieve schuldenregeling indienen.”.

Stefan werd in april 2017 toegelaten tot de collectieve schuldenregeling tot zijn schuldbemiddeling bij vonnis van 22.03.2019 werd herroepen bij toepassing van art. 1675/15, §1, 2° Ger.W..

In mei 2020 werd door ons een verzoek neergelegd bij de arbeidsrechtbank tot inkorting van de vijfjarige wachttermijn, bij toepassing van art. 51 Ger.W.

Art. 51 Ger.Wb.. ”De rechter kan termijnen die niet op straffe van verval zijn bepaald, voor hun vervaltijd verkorten of verlengen.

Tenzij de wet anders bepaalt, mag de verlenging niet langer zijn dan de oorspronkelijke termijn en nadien mag geen verlenging meer worden toegestaan behalve om gewichtige redenen en bij een met redenen omklede beslissing.”

Bij beschikking van juni 2020 werd voormeld verzoek ontvankelijk maar ongegrond verklaard.

Hoewel de Arbeidsrechtbank te HASSELT art. 51 Ger.W. principieel toepasselijk verklaarde, oordeelde de rechter dat cliënt na de sanctie van de herroeping onvoldoende inspanningen zou hebben geleverd om een verkorting van wachttermijn toegekend te kunnen krijgen.

Er werd hoger beroep aangetekend bij het Arbeidshof te HASSELT. Het Arbeidshof oordeelde dat de vijfjarige wachttermijn uit art. 1675/2, derde lid Ger.W. als sanctiemechanisme en toelaatbaarheidsvoorwaarde, geen termijn is zoals bedoeld in art. 51 Ger.W. Volgens de beroepsrechter zou een verkorting van dergelijke termijn neerkomen op het ongedaan maken van de herroeping.

Er werd cassatieberoep aangetekend. Het Hof van Cassatie oordeelde in dezelfde zin als het Arbeidshof, namelijk dat de voordelen van de collectieve schuldenregeling gedurende de volledige wachttijd van vijf jaar ontzegd moeten worden aan schuldenaars die een vonnis herroeping hebben dat dateert van minder als vijf jaar geleden.

Het recente cassatiearrest zorgt er in praktijk voor dat er gedurende de volledige wachttermijn van vijf jaar geen enkele mogelijkheid bestaat om billijkheid of rechtvaardigheid in te roepen.

Naar ons gevoel zijn er toch gevallen waarin de menswaardigheid van de schuldenaar en diens gezin sneller zou moeten kunnen worden hersteld. Wij denken hierbij onder meer aan burgers die na hun herroeping succesvol aan hun verslaving gewerkt hebben, een nieuwe relatie hebben aangegaan, door omstandigheden (terug) moeten instaan voor hun minderjarige kinderen, … .

De schuldbemiddelingswetgeving stelt de menswaardigheid van de schuldenaar en diens gezin centraal en we betreuren dat sommige burgers van deze bescherming in alle gevallen van herroeping, dus zonder enige uitzondering, verstoken blijven.

Gelet op het duidelijk cassatiearrest aangaande deze materie, zal (voorlopig) dus de wachttermijn van vijf jaar door iedereen en voor de volledige periode gerespecteerd moeten worden.

Hopelijk zet dit arrest het parlement aan om een wettelijke oplossing te bieden voor herroepen schuldenaars, die hebben verholpen aan de redenen tot herroeping.

Wij spraken alvast een bevriend parlementslid aan met het voorstel om de wettekst in deze zin aan te vullen:

“De persoon waarvan de minnelijke of gerechtelijke aanzuiveringsprocedure werd herroepen bij toepassing van artikel 1675/15, § 1, 3[…] kan gedurende een periode van vijf jaar te rekenen vanaf de datum van het vonnis van herroeping geen verzoekschrift tot het verkrijgen van een collectieve schuldenregeling indienen [, tenzij hij daarbij tegelijk aantoont dat aan de reden tot herroeping werd verholpen en dat een schuldbemiddeling zou bijdragen aan het herstel van de menswaardigheid van diens gezinsleden of onderhoudsgerechtigden].”

In afwachting van de herroepingstermijn kunnen er wel afbetalingsregelingen worden gemaakt met Uw (diverse) schuldeisers of via het OCMW budgetbegeleiding/-beheer opgestart.

Wordt (hopelijk) vervolgd…

Mr. Hanne Kerkhofs

Zit U met vragen omtrent een aanvraag collectieve schuldenregeling of heeft U een vraag over Uw lopende schuldbemiddeling? Wij helpen U graag verder!

Een afspraak maken kan via de website https://www.miveco.be/, telefonisch op 011/54.00.07 of per mail via kerkhofs@miveco.be.